Git Bahar Şiir İncelemesi

Yazan:


Git Bahar

Çekil, bu gölgeli yolda gezinme,

Bahar, bakışların yine pek sarhoş!
Yanılıp gönlüme misafir inme,
Kapısı kilitli, mihrabı bomboş.

Mabettir orası, meyhane değil.

Ziyalar, kokular, sesler, çiçekler…

Ömrünün her günü bir başka düğün!
Bülbüller koynunda aşkı çiçekler
Güller dökülürler göğsüne bütün,

Gerçekten güzelsin efsane değil.

Altınlı başında papatya niçin?

Sarı saçlarına pembe gül takın!
Git bahar, gönlümde ibadet için,
Diz çöken kızları ürkütme sakın,

Kalbime girme, o, kâşâne değil.

Git bahar, git bahar… Uzaklarda gül,

Denize renginden bırak hediye.
Ufuklarda gezin, semaya süzül,
Kalbime sokulma “peymane!” diye

Gördüklerin kandil… Peymane değil!

             Halide Nusret Zorlutuna

Şiirin Biçim Yönünden İncelenmesi

Nazım birimi: Şiir dörtlük ve tek dize biçiminde dört bölümden oluşmaktadır.

Uyak şeması: “abab c / dede c / fgfg c / hıhı c” biçimindedir.

Ölçüsü: 11’li hece ölçüsüdür.

Şiirin Ahenk Unsurları (Uyak ve Redifler)

a---gezinme

b---sarhoş
a---inme        “me” redif; “in” tam uyak
b---bomboş   “oş” tam uyak

c---meyhane değil

d---çiçekler

e---düğün
d---çiçekler   “çiçekler” redif
e--- bütün      “ün” tam uyak

c--- efsane değil

f---niçin

g---takın
f---için     “için” zengin uyak (tunç uyak)
g---sakın   “akın” zengin uyak

c---kâşâne değil

h---gül

ı---hediye
h---süzül     “ül” tam uyak    
ı---diye      “diye” zengin uyak (tunç uyak)

c---peymane değil   “değil” redif; “ane” zengin uyak

Şiirin teması: işgal altındaki vatandır. İlk bakışta bir bahar tasviri yapıldığı görülür. Şair, baharla duyguları arasında bir bağ kurar, ancak şair mutlu değil hüzünlüdür. Çünkü vatan işgal altındadır.

Şiirin İçerik Yönünden İncelenmesi 

Açıklama – Yorum

Osmanlı devletinin 30 Ekim 1918 tarihinde Mondros Mütarekesini imzalamasıyla vatan toprakları düşman askerleri tarafından işgal edilir. Şair, yurdun işgalinden duyduğu hüzünle, bahar mevsimini sevinç ve neşe içinde değil matemle karşılar.

Çekil, bu gölgeli yolda gezinme,

Bahar, bakışların yine pek sarhoş!
Yanılıp gönlüme misafir inme,
Kapısı kilitli, mihrabı bomboş.

Mabettir orası, meyhane değil.

Şair, kendisini Türk milletinin sesi, yüreği ve vicdanı olarak görüyor. Onun ifadeleri milletin hissettiklerinin birer yansıması gibidir. Mütareke sonrası Türk milletinin taşıdığı ruh hali şiirde somut bir hal alıyor. Baharın getirdiği mutluluk duygusunu yok eden, vatanın düşman işgaline uğramasıdır. Bahar gelmiş, çiçekler açmış, doğa güzelliklerle süslenmiştir. Doğadaki tüm canlılar bu mevsimi neşe içinde karşılamaktadır. Ancak Türk milleti, baharı neşe içinde karşılayamamıştır. Şair, gönlünü baharın getirdiği bütün duygulara kapatmıştır. Çünkü yurdu işgal altındadır ve orası tıpkı mabet gibi kutsal bir yerdir. Mabedin sahipleri gaflet uykusundan uyanmış, yas tutmaktadır.

Ziyalar, kokular, sesler, çiçekler…

Ömrünün her günü bir başka düğün!
Bülbüller koynunda aşkı çiçekler
Güller dökülürler göğsüne bütün,

Gerçekten güzelsin efsane değil

Şair, bu dizelerde baharı tasvir ediyor. Işıklar, güzel kokular, sesler, çiçekler, bülbüller, güller ve doğanın canlanışı hep baharın müjdecisidir. Şair, bahar gerçeğini kabul ediyor, ancak işgal altında olan bir millet için bu güzelliklerin ve coşkunun bir önemi yoktur. Şaire göre bahar, ancak hürriyet ve bağımsızlıkla bir anlam kazanır.

Altınlı başında papatya niçin?

Sarı saçlarına pembe gül takın!
Git bahar, gönlümde ibadet için,
Diz çöken kızları ürkütme sakın,

Kalbime girme, o, kâşâne değil.

Şair, yurdun işgaliyle kalbinin kırık ve başka sevgilere kapalı olduğunu söylüyor. Çünkü gönlünde vatan ve millet aşkı vardır. Kalbini başka sevgi ve duygulara açabilmesi için yurdu üzerindeki esaretin kalkması gerekmektedir.

Git bahar, git bahar… Uzaklarda gül,

Denize renginden bırak hediye.
Ufuklarda gezin, semaya süzül,
Kalbime sokulma “peymane!” diye

Gördüklerin kandil… Peymane değil!

Şair, yas tutan milletin, bir bireyi olarak kendini bahar sarhoşluğuna kaptırmaz. Milletin istikbali için uyanık olmak zorundadır. Bu nedenle baharı sevinç ve mutlulukla karşılamaz. Milletinin derdiyle dertlenmekte, duygu ve düşüncelerini dile getirmekte, esaret karşısında onların sesi olmaktadır. Türkün yapısına, onuruna ve yaşam biçimine aykırı bu durum, bu esaret son bulmadıkça Türk ulusu için bahar gelmeyecektir.

Dil ve Anlatım

Şiirde dil sade; anlatım açık, yalın ve akıcıdır. Şiirlerinde bireysel duygulara, sosyal yaşama, hayatın acı ve sıkıntılı yanlarına yer veren şairin anlatımında ruhunun derinliklerinden gelen bir lirizm görülür.

Şiirde geçen “sarhoş, mabet, mihrap, meyhane” kelimeleriyle şair, esareti somutlaştırmayı hedefliyor. Bu kavramlar arasındaki tezatlık bahar ile esaret arasındaki çelişkinin şiire yansımasıdır. Şiirdeki “gül, kalp, kâşane, peymane” arasında örtük bir ilişki söz konusudur. Bu kelimelerle şairin ruh hali ve yansımaları adeta resmedilmiştir.

Şiirde işlenen tema ile kullanılan hayal unsurları arasında bir paralellik vardır. Şiir bir dönemi ve o dönemde yaşanan duygu ve düşünceleri yansıtmaktadır.

Genel Değerlendirme

Halide Nusret, Kurtuluş Savaşının etkisi ve heyecanıyla Milli Edebiyat akımına katıldı. İstanbul’un işgali üzerine kaleme aldığı “Git Bahar” adlı şiiri ile edebiyat alanında adını duyurmayı başardı. Bu şiir o günlerin heyecanı içersinde oldukça ses getirdi.

Şiir, bir dönemi ve o dönemde yaşanan duygu ve düşünceleri yansıtması bakımından Türk edebiyatında önemli bir yere sahiptir.

EN ÇOK OKUNAN YAYINLAR

Sanat Şiiri İncelemesi

Yazan:
Resim
Sanat Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek, Bizim diyarımız da binbir baharı saklar! Kolumuzdan tutarak sen istersen bizi çek, İncinir düz caddede dağda gezen ayaklar. Sen kubbesinde ince bir mozaik arar da Gezersin kırk asırlık bir mabedin içini, Bizi sarsar bir sülüs yazı görsek duvarda, Bize heyecan verir bir parça yeşil çini… Sen raksına dalarken için titrer derinden Çiçekli bir sahnede bir beyaz kelebeğin; Bizim de kalbimizi kımıldatır yerinden Toprağa diz vuruşu dağ gibi bir zeybeğin. Fırtınayı andıran orkestra sesleri Bir ürperiş getirir senin sinirlerine, Istırap çekenlerin acıklı nefesleri Bizde geçer en hazin bir musiki yerine! Sen anlayan bir gözle süzersin uzun uzun Yabancı bir şehirde bir kadın heykelini; Biz duyarız en büyük zevkini ruhumuzun Görünce bir köylünün kıvrılmayan belini… Başka sanat bilmeyiz, karşımızda dururken Yazılmamış bir destan gibi Anadolu’muz. Arkadaş, biz bu yolda türküler tuttururken Sana uğurlar o
Devamı»

Yağmur Şiiri İncelemesi

Yazan:
Resim
Yağmur Küçük, muttarit, muhteriz darbeler Kafeslerde, camlarda pür-ihtizâz Olur dem-be-dem nevha-ger, nağme-sâz Kafeslerde, camlarda pür-ihtizâz Küçük, muttarit, muhteriz darbeler Sokaklarda seyl-âbeler ağlaşır, Ufuk yaklaşır, yaklaşır, yaklaşır; Bulutlar karardıkça zerâta bir Ağır, muhtazır dalgalanmak gelir; Bürür bir soğuk gölge etrâfı hep, Nümâyân olur gündüzün nısf-ı şeb. Söner şimdi, manzûr olurken demin Heyûlası karşımda bir âlemin. Açılmaz ne bir yüz, ne bir pencere; Bakıldıkça vahşet çöker yerlere. Geçer boş sokaktan, hayâlet gibi, Şitâbân u pûşîde-ser bir sabî O dem leyl-i yâdımda, solgun, tebâh, Sürür bir kadın bir ridâ-yı siyâh. Saçaklarda kuşlar –hazindir bu pek! – Susarlar, uzaktan ulur bir köpek. Öter gûş-ı rûhumda boş bir enîn, Boğuk bir tezâd-ı sükûn u tanîn: Küçük, pür-heves, gevherîn katreler Sokaklarda, damlarda pür-ihtizâz Olur, muttasıl nevha-ger, nağme-sâz Sokaklarda, damlarda pür-ihtizâz Küçük, pür-heves, g
Devamı»

Kaldırımlar Şiir İncelemesi

Yazan:
Resim
Kaldırımlar Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında; Yürüyorum, arkama bakmadan yürüyorum. Yolumun karanlığa saplanan noktasında, Sanki beni bekleyen bir hayal görüyorum. Kara gökler kül rengi bulutlarla kapanık; Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar. İn cin uykuda, yalnız iki yoldaş uyanık; Biri benim, biri de serseri kaldırımlar. İçimde damla damla bir korku birikiyor; Sanıyorum, her köşe başını sarmış devler… Üstüme camlarını hep simsiyah dikiyor; Gözüne mil çekilmiş bir âmâ gibi evler. Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi; Kaldırımlar, içimde yaşanmış bir insandır. Kaldırımlar, duyulur, ses kesilince sesi; Kaldırımlar, içimde kıvrılan bir lisandır. Bana düşmez can vermek, yumuşak bir kucakta; Ben bu kaldırımların emzirdiği bir çocuğum! Aman, sabah olmasın, bu karanlık sokakta; Bu karanlık sokakta bitmesin yolculuğum! Ben gideyim, yol gitsin, ben gideyim yol gitsin; İki yanımda aksın bir sel gibi fenerler. Tak, tak, ayak sesimi aç kö
Devamı»

Çoban Çeşmesi Şiir İncelemesi

Yazan:
Resim
Çoban Çeşmesi Deriden derine ırmaklar ağlar, Uzaktan uzağa çoban çeşmesi. Ey suyun sesinden anlayan bağlar! Ne söyler şu dağa çoban çeşmesi? Gönlünü Şirin’in aşkı sarınca, Yol almış hayâtın ufuklarınca; O hızla dağları Ferhad yarınca, Başlamış akmağa çoban çeşmesi. O zaman başından aşkındı derdi, Mermeri oyardı, taşı delerdi. Kaç yanık yolcuya soğuk su verdi, Değdi kaç dudağa çoban çeşmesi! Vefasız Aslı’ya yol gösteren bu, Kerem’in sazına cevap veren bu Kuruyan gözlere yaş gönderen bu… Sızmazdı toprağa çoban çeşmesi Leylâ gelin oldu, Mecnun mezarda, Bir susuz yolcu yok şimdi dağlarda; Ateşten kızaran bir gül arar da, Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi. Ne şâir yaş döker, ne âşık ağlar, Tarihe karıştı eski sevdâlar. Beyhûde seslenir, beyhûde çağlar Bir sola, bir sağa çoban çeşmesi.                    Faruk Nafiz Çamlıbel Şiirin Biçim Yönünden İncelenmesi Nazım biçimi: koşmadır. Nazım birimi: dörtlüktür. Ölçüsü: 6+5 duraklı, 11’li h
Devamı»

Otuz Beş Yaş Şiiri İncelemesi

Yazan:
Resim
Otuz Beş Yaş Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder. Dante gibi ortasındayız ömrün. Delikanlı çağımızdaki cevher, Yalvarmak, yakarmak nafile bugün, Gözünün yaşına bakmadan gider. Şakaklarıma Kar mı yağdı ne var? Benim mi Allah’ım bu çizgili yüz? Ya gözler altındaki mor halkalar? Neden böyle düşman görünürsünüz, Yıllar yılı dost bildiğim aynalar? Zamanla nasıl değişiyor insan! Hangi resmime baksam ben değilim. Nerde o günler, o şevk, o heyecan? Bu güler yüzlü adam ben değilim; Yalandır kaygısız olduğum yalan. Hayal meyal şeylerden ilk aşkımız; Hatırası bile yabancı gelir. Hayata beraber başladığımız, Dostlarla da yollar ayrıldı bir bir; Gittikçe artıyor yalnızlığımız. Gökyüzünün başka rengi de varmış! Geç fark ettim taşın sert olduğunu. Su insanı boğar, ateş yakarmış! Her doğan günün bir dert olduğunu İnsan bu yaşa gelince anlarmış. Ayva sarı nar kırmızı sonbahar! Her yıl biraz daha benimsediğim. Ne dönüp duruyor havada kuşlar? Nerden ç
Devamı»