Nerdesin Şiir İncelemesi

Yazan:


Nerdesin 

Geceleyin bir ses böler uykumu
İçim ürpermeyle dolar: -Nerdesin?
Arıyorum yıllar var ki ben onu,
Aşıkıyım beni çağıran bu sesin.

Gün olur sürüyüp beni derbeder,

Bu ses rüzgârlara karışır gider.
Gün olur peşimden yürür beraber,
Ansızın haykırır bana: -Nerdesin?

Bütün sevgileri atıp içimden,

Varlığımı yalnız ona verdim ben,
Elverir ki bir gün bana derinden,
Ta derinden bir gün bana “Gel” desin.
                     Ahmet Kutsi Tecer

Şiirin Biçim Yönünden İncelenmesi

Şiirin nazım birimi: Şiir dörtlükler halinde yazılmıştır.

Şiirin ölçüsü: 6+5= 11’li hece ölçüsüdür.

Uyak şeması: abab / cccb / dddb

Şiirin türü: Şiir “koşma” nazım biçimiyle yazılmıştır.

Şiirin Ahenk Unsurları (Uyak ve Redifler)

1. dörtlük

a ---uykumu
a ---onu          “-u” yarım uyak
b ---nerdesin
b ---sesin
b ---nerdesin
b ---desin         “-esin” zengin uyak

2. dörtlük

c ---derbeder
c ---gider
c ---beraber   “-er” tam uyak

3. dörtlük

d ---içimden
d ---ben
d ---derinden   “-en” tam uyak

Diğer Ahenk Unsurları

Şiirde geçen “ses” ve “nerdesin” kelimelerinin tekrarı şiire hem ahenk hem de bütünlük kazandırıyor.

Şiirde “a, e, ü” ünlülerinin tekrarıyla asonans; “s, r, n” ünsüzlerinin tekrarıyla da aliterasyon yapılmıştır.

Şiirin İçerik Yönünden İncelenmesi

Açıklama – Yorum

Ahmet Kutsi Tecer’in “Nerdesin” adlı şiiri Türk edebiyatının en sevilen şiirleri arasındadır. Bugüne kadar bu şiiri ve şiirde geçen “ses” ile ilgili birçok yorum ve değerlendirme yapılmasına rağmen bu sesin kaynağı hakkında net ve kesin bir yargıda bulunulamamıştır.

İnsan hayatı boyunca pek çok şey bekler. Bu bir sevgili, bir zafer ya da bir meselenin çözümü olabilir. Herkesin bir sıkıntısı, bir bekleyişi vardır. Bu şiir aslında onu anlatıyor. Ancak bu şiirde öne çıkan duygunun “aşk” olduğu anlaşılıyor.

Bu ses, şairin uykularını bölüp ona sürekli “Nerdesin?” diye sormaktadır. Aslında bu şiir, şairin içinde ses ögesi bulunan tek şiiri de değildir. Şairin “Kaybolan Ses (Kerem’in İlhamıyla)” ve “Çıngırak” başlıklı şiirlerinde de ses motifine rastlarız. Ancak bu ses, diğer şiirlerdeki “ses”ten farklıdır.

Şiirdeki “ses” edebiyatın ana konularından biri olan “aşkın sesi”dir. Günümüzde ancak masallarda rastlayabileceğimiz, uğrunda pek çok şeyin feda edildiği, peşinden bilinmeyen diyarlara gidilen bir aşktır bu.

Şairin yıllarca aradığı ve aşığı olduğu bu gizemli ses ona sadece “nerdesin?” diye sormaktadır. Şair, içindeki tüm sevgileri atıp varlığını sadece bu sese adamıştır. Bu ses şaire bir gün “gel” derse, tıpkı masallardaki gibi her şeyi ardında bırakıp o sesin, yani aşkının peşinden gidecektir.

Bu şiirde şairin, masallardan esinlenerek aşkın sesini aradığı sonucu çıkmaktadır. Bu öyle bir aşktır ki geceleri uykusunu böler, ondan başka hiçbir şey düşünemez olur, varlığını ve sahip olduğu her şeyi ona adamıştır.

Ancak unutulmaması gereken bir şey vardır; şiirler her zaman yoruma açıktır. Bu sesin anlamı kişiden kişiye değişebilir. Farklı yapıdaki kişiler bu sesten farklı anlamlar çıkarıp farklı duygulara kapılabilirler…

Şiirdeki Edebi Sanatlar

“Bütün sevgileri atıp içimden,

Varlığımı yalnız ona verdim ben” dizesinde “mübalağa (abartma)” sanatı vardır.

Şiirin teması: “Ses”tir. Ancak bu sesin ne olduğu ve ne anlama geldiği okuyucunun yorumuna bırakılmıştır. Bu ses büyük olasılıkla aşkın sesidir.

Dil ve Anlatım

Şiirde açık, yalın ve sade bir Türkçe kullanılmıştır. Şair, duygu ve düşüncelerini doğrudan değil, dolaylı bir yoldan, kaynağı bilinmeyen bir ses yoluyla anlatmaya, söylemek istediklerini çağrışımlar yoluyla hissettirmeye çalışmıştır. Şiirdeki anlatım, anlam noktasında okuyucunun hayallerini harekete geçiren, farklı çağrışımlarla şiirin anlamını kişinin anlayışına göre genişleten bir yapıdadır.

Genel Değerlendirme

Türk edebiyatının en sevilen şiirleri arasında yer alan “Nerdesin” şiiri, hiç kuşkusuz aşkın gizemli yönünü en iyi yansıtan şiirlerden biridir. Okuyan herkeste farklı duygular ve farklı çağrışımlar uyandıran şiir, herkesin anlatmak isteyip de anlatamadığı duyguları yansıtmaktadır.

EN ÇOK OKUNAN YAYINLAR

Kaldırımlar Şiir İncelemesi

Yazan:
Resim
Kaldırımlar Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında; Yürüyorum, arkama bakmadan yürüyorum. Yolumun karanlığa saplanan noktasında, Sanki beni bekleyen bir hayal görüyorum. Kara gökler kül rengi bulutlarla kapanık; Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar. İn cin uykuda, yalnız iki yoldaş uyanık; Biri benim, biri de serseri kaldırımlar. İçimde damla damla bir korku birikiyor; Sanıyorum, her köşe başını sarmış devler… Üstüme camlarını hep simsiyah dikiyor; Gözüne mil çekilmiş bir âmâ gibi evler. Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi; Kaldırımlar, içimde yaşanmış bir insandır. Kaldırımlar, duyulur, ses kesilince sesi; Kaldırımlar, içimde kıvrılan bir lisandır. Bana düşmez can vermek, yumuşak bir kucakta; Ben bu kaldırımların emzirdiği bir çocuğum! Aman, sabah olmasın, bu karanlık sokakta; Bu karanlık sokakta bitmesin yolculuğum! Ben gideyim, yol gitsin, ben gideyim yol gitsin; İki yanımda aksın bir sel gibi fenerler. Tak, tak, ayak sesimi aç kö...
Devamı»

Sanat Şiiri İncelemesi

Yazan:
Resim
Sanat Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek, Bizim diyarımız da binbir baharı saklar! Kolumuzdan tutarak sen istersen bizi çek, İncinir düz caddede dağda gezen ayaklar. Sen kubbesinde ince bir mozaik arar da Gezersin kırk asırlık bir mabedin içini, Bizi sarsar bir sülüs yazı görsek duvarda, Bize heyecan verir bir parça yeşil çini… Sen raksına dalarken için titrer derinden Çiçekli bir sahnede bir beyaz kelebeğin; Bizim de kalbimizi kımıldatır yerinden Toprağa diz vuruşu dağ gibi bir zeybeğin. Fırtınayı andıran orkestra sesleri Bir ürperiş getirir senin sinirlerine, Istırap çekenlerin acıklı nefesleri Bizde geçer en hazin bir musiki yerine! Sen anlayan bir gözle süzersin uzun uzun Yabancı bir şehirde bir kadın heykelini; Biz duyarız en büyük zevkini ruhumuzun Görünce bir köylünün kıvrılmayan belini… Başka sanat bilmeyiz, karşımızda dururken Yazılmamış bir destan gibi Anadolu’muz. Arkadaş, biz bu yolda türküler tuttururken Sana uğurlar o...
Devamı»

Otuz Beş Yaş Şiiri İncelemesi

Yazan:
Resim
Otuz Beş Yaş Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder. Dante gibi ortasındayız ömrün. Delikanlı çağımızdaki cevher, Yalvarmak, yakarmak nafile bugün, Gözünün yaşına bakmadan gider. Şakaklarıma Kar mı yağdı ne var? Benim mi Allah’ım bu çizgili yüz? Ya gözler altındaki mor halkalar? Neden böyle düşman görünürsünüz, Yıllar yılı dost bildiğim aynalar? Zamanla nasıl değişiyor insan! Hangi resmime baksam ben değilim. Nerde o günler, o şevk, o heyecan? Bu güler yüzlü adam ben değilim; Yalandır kaygısız olduğum yalan. Hayal meyal şeylerden ilk aşkımız; Hatırası bile yabancı gelir. Hayata beraber başladığımız, Dostlarla da yollar ayrıldı bir bir; Gittikçe artıyor yalnızlığımız. Gökyüzünün başka rengi de varmış! Geç fark ettim taşın sert olduğunu. Su insanı boğar, ateş yakarmış! Her doğan günün bir dert olduğunu İnsan bu yaşa gelince anlarmış. Ayva sarı nar kırmızı sonbahar! Her yıl biraz daha benimsediğim. Ne dönüp duruyor havada kuşlar? Nerden ç...
Devamı»

Yağmur Şiiri İncelemesi

Yazan:
Resim
Yağmur Küçük, muttarit, muhteriz darbeler Kafeslerde, camlarda pür-ihtizâz Olur dem-be-dem nevha-ger, nağme-sâz Kafeslerde, camlarda pür-ihtizâz Küçük, muttarit, muhteriz darbeler Sokaklarda seyl-âbeler ağlaşır, Ufuk yaklaşır, yaklaşır, yaklaşır; Bulutlar karardıkça zerâta bir Ağır, muhtazır dalgalanmak gelir; Bürür bir soğuk gölge etrâfı hep, Nümâyân olur gündüzün nısf-ı şeb. Söner şimdi, manzûr olurken demin Heyûlası karşımda bir âlemin. Açılmaz ne bir yüz, ne bir pencere; Bakıldıkça vahşet çöker yerlere. Geçer boş sokaktan, hayâlet gibi, Şitâbân u pûşîde-ser bir sabî O dem leyl-i yâdımda, solgun, tebâh, Sürür bir kadın bir ridâ-yı siyâh. Saçaklarda kuşlar –hazindir bu pek! – Susarlar, uzaktan ulur bir köpek. Öter gûş-ı rûhumda boş bir enîn, Boğuk bir tezâd-ı sükûn u tanîn: Küçük, pür-heves, gevherîn katreler Sokaklarda, damlarda pür-ihtizâz Olur, muttasıl nevha-ger, nağme-sâz Sokaklarda, damlarda pür-ihtizâz Küçük, pür-heves, g...
Devamı»

Çoban Çeşmesi Şiir İncelemesi

Yazan:
Resim
Çoban Çeşmesi Deriden derine ırmaklar ağlar, Uzaktan uzağa çoban çeşmesi. Ey suyun sesinden anlayan bağlar! Ne söyler şu dağa çoban çeşmesi? Gönlünü Şirin’in aşkı sarınca, Yol almış hayâtın ufuklarınca; O hızla dağları Ferhad yarınca, Başlamış akmağa çoban çeşmesi. O zaman başından aşkındı derdi, Mermeri oyardı, taşı delerdi. Kaç yanık yolcuya soğuk su verdi, Değdi kaç dudağa çoban çeşmesi! Vefasız Aslı’ya yol gösteren bu, Kerem’in sazına cevap veren bu Kuruyan gözlere yaş gönderen bu… Sızmazdı toprağa çoban çeşmesi Leylâ gelin oldu, Mecnun mezarda, Bir susuz yolcu yok şimdi dağlarda; Ateşten kızaran bir gül arar da, Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi. Ne şâir yaş döker, ne âşık ağlar, Tarihe karıştı eski sevdâlar. Beyhûde seslenir, beyhûde çağlar Bir sola, bir sağa çoban çeşmesi.                    Faruk Nafiz Çamlıbel Şiirin Biçim Yönünden İncelenm...
Devamı»